
Ваша оценкаРецензии
Аноним25 февраля 2017 г.Рэцэнзія не пра тое...
Читать далееПрачытаў "Возера радасці" Віктара Марціновіча і вырашыў напісаць рэцэнзію, але хочаш-не хочаш вяртаюся да яго папярэдняй кнігі. У свой час "Мова" так уразіла, што стала зразумелым - немагчыма выказаць адразу ўсё што трэба тымі словамі, якія ўзнікаюць у галаве, бо гэта будзе ўсё роўна не тое. І толькі калі загарнуў апошнюю старонку "Возера...", параўнаўшы гэтыя дзве кнігі, магу сцвердзіць гэтым водгукам усю значнасць "Мовы", а пра хібы "радаснай" кнігі, відаць, напішу пазней...
Нядаўна "Мова" выйшла на нямецкай, і нехта з тамтэйшых крытыкаў параўнаў яе з раманамі "1984" і "451 градус па Фарынгейце". Такія думкі ўзнікалі з моманту прачытання і ў мяне, але не хапала духу выказацца, але хутчэй усвядоміць велічыню твора беларускана аўтара. Сапраўды, будучыня Беларусі ў складзе Расійска-Кітайскай дзяржавы, дзе знішчылі мову і яе распаўсюджваюць як наркотык, уражвае не меней за антыўтапічны свет Д.Оруэла ці спаленыя кнігі Р.Брэдберы. Вось на што былі гатовы "моўныя" героі, каб раздабыць цыдулку з беларускімі словамі (параўнайце, як шануем мову мы):
... прайшоў літаральна метр, і тут нешта няслаба шарахнула мяне па спіне. Нейкая надзвычайная сіла амаль прыўзняла мяне над тратуарам, а потым спіну моцна штурхнула наперад, так што я дзюбануўся зубамі аб зямлю і праехаўся некалькі метраў на жываце... першым быў грукат, як быццам нехта дзёр напільнікам па жалезе... бачком на асфальце ляжаў матацыкл "Honda Shark", за ім быў шлейф з падранай пластмасы і сарваных ад сутыкнення з зямлёй дробных частак. А вакол ужо мітусіліся два кітайчыкі, абодва мелі тып асобы "Adidas Basics", але ўбраныя былі ў чорныя гарнітуры. Вось адзін з іх завёў матацыкл, другі ўскочыў яму за спіну, матацыкл ірвануў з месца і літаральна ў апошнюю долю секунды пасажыр падхапіў з зямлі (мабыць, каб не пакідаць доказаў) нешта доўгае, нейкую ці то палку, ці то... Аёй! Гэта ж вуда для рыбы!Стыль В.Марціновіча пазнавальны. Ён лёгкі і шчыры, як "Няхай пагавораць" А.Малахава, і ў той жа час інтэлектуальна насычаны, як кнігі В.Пялевіна ці С.Мінаева (проста гэтыя аўтары былі для мяне першаадкрывальнікамі сучаснай прозы, адрознай ад школьнай класічнай). Мне падаецца, што меладраматычнай гісторыі "Возера радасці" як раз не хапае канцэптуальнасці, бо гісторыя з маці-ахоўніцай, якая закутая сном, павольна адыходзіць на другі план у ток-шоу. "Мова" не мінае тэм сацыяльна актуальных, і ў той жа час усе дзеянні сцэнарнага шоу падначалены адной канцэпцыі, якая ў "Возеры..." відавочна слабая.
Сям'я як схема адносінаў між людзьмі загнулася не дзесяць і не дваццаць гадоў назад. Насамрэч сям'ю забілі "Бітлз", сэксуальная рэвалюцыя, Вудстак, 1960-я – 1970-я і прэзерватывы. У дваццатым стагоддзі людзі проста не зразумелі, што яны вынайшлі... Першай небяспеку адчула каталіцкая царква – перад тым, як канчаткова сканаць, прыціснутая новымі гламурнымі вераваннямі, яна спрабавала забараніць прэзерватывы...Стыль В.Марціновіча заўсёды вабіць адсылкамі да гісторыі, да іншых аўтараў. Так у "Мове" постмадэрнічная гульня з перакладамі шэкспіраўскіх санетаў У.Дубоўкам да гэта часу не пакідае раўнадушным чытача. Да таго мне прыемна з кожнай кнігі па кавалачках збіраць Мінск, дзе нарадзіўся і вырас, як літары на адным з будынкаў на Плошчы Перамогі.
Я тулюся ў сціпленькай старой кватэрцы, якая засталася мне ад бацькоў. Кватэра – у празрыстым дамку ў гістарычным цэнтры Мінска ў межах першай кальцавой дарогі. Побач крама "Детский миръ" і вуліца Я.Коласа, названая ў гонар хлебаробаў Паўночна-заходніх тэрыторый, што збіраюць каласы, з якіх вырабляецца хлеб.Заўважна, што аўтар любіць гуляць са словам і дорыць нам адмысловы густоўны сцёб.
На даху майго дома счарнелыя ад часу літары "ДВИГ НАРОДА". Калі прыйшлі кітайцы, яны адразу адчулі сакральны характар круглага пляца, але зразумелі яго – як яны заўсёды ўсё разумеюць – дужа па-свойму. Яны зрабілі тут "плошчу Мёртвых". Дзякуючы нашым пантэістычным братам, кошты на нерухомасць у квартале катастрафічна абрынуліся. А я ж памятаю, бабуля апавядала, што некалі раён быў нават прэстыжным, а барэльефы з галубямі на суседнім доме сімвалізавалі, што ў ім месціліся рэзідэнцыі дыпламатаў.Фінал кнігі з тэрарыстычным захопам будынку тэлекампаніі на вул. Камуністычнай мне не спадабаўся, а як можа быць інакш для чалавека, які працуе на тэлебачанні? Гэта як заслужаную Нобелеўскую прэмію Святланы Алексіевіч па літаратуры не ўпрыгожвае яе прамова ў Швецыі пра рэвалюцыйную моладзь, якая гатова выйсці на плошчу ў Мінску. Ну не гатова яна... Але зараз нават не пра тое, а пра вырашэнне канфлікту, якое ў В.Марціновіча я не знаходжу ні арыгінальным, ні цікавым. Ён нібы выбіваецца з агульнай канцэпцыі, якая сама па сабе і арыгінальная, і цікавая. Але не буду паўтарацца. Ды і што паўтараць? Відаць, я зноў напісаў не зусім тое, што хацеў. Аднак гэта не ўплывае на кнігу, якую раю прачытаць і скласці сваё адназначнае ўражанне, што ў мяне не атрымалася.
5502
Аноним21 января 2018 г.Читать далееМне очень понравилась оригинальность "Мовы". Может быть, для кого-то это уже не ново, но я такую антиутопию прочла впервые.
Россия и Китай объединились, став союзным государством, и отгородились от Европы стеной. Минск перестал быть столицей Беларуси, да и страну такую старательно стерли из памяти коренных жителей, но не всех. Люди перестали верить в Бога, широко распространен культ брендов. Семья тоже не в почете, только отношения за деньги.
Белорусский язык превратился в наркотик. Его возят из Варшавы и других город нелегально, продают за сумасшедшие деньги маленькими отрывками. Ах, да, если тебя словят на хранении мовы, то могут расстрелять или посадить в тюрьму лет на 10. Есть и другой вариант - лечение, но после него человек становится похожим на овощ.
Концовка романа неожиданна и трагична, но других вариантов и быть не может. Автор сумел зацепить за живое, и дал повод задуматься.
Рекомендую эту книгу, в первую очередь, белорусским друзьям - думаю, что Вы не останетесь равнодушны к данному произведению.
P.S. Сонеты Шекспира на белорусском прекрасны.4745
Аноним7 декабря 2016 г.Читать далееУх! Так и хочется сказать после прочтения этого произведения!
Я в восторге. Автору удалось каким-то чудом показать "мову" с другой стороны, совсем с другой точки зрения. И какой - наркотик!
Раньше, в седой древности, люди "торчали" с помощью препаратов или веществ. Бухло, табак, грибочки-псилоцибы, ганджубас-мурава, опиаты, морфий, герыч. Они "пускали по вене" и "нюхали". Они курили трубку и глотали таблеточки...
...
Главное, наркотик можно было потрогать.
...
Но те времена прошли.И вроде все выстраивается в какую-то логическую цепочку. Все постепенно встает на свои места...Как тут очередной поворот! Забудьте про наркотик! "Мова" - это... Хотя и про это тоже забудьте. В конце книги вас ждет еще один неожиданный поворот, связанный с определением "мовы".
Но в любом случае - перед нами анти-утопия. Только в качестве "цели" тут не люди, не планета, не разум всех - а конкретно "мова". Такой акцент именно на "мове" как раз вполне ожидаем от автора из "тутэйшых". И хоть пока роман мало что имеет общего с реальностью, кто знает что будет дальше? И не дай Бог хотя бы на 1/100 приблизиться к описываемой ситуации.
4185
Аноним26 октября 2016 г.Читать далееЯ подозреваю, что не многие из вас знают этого автора. А все по тому, что это наш, беларуский писатель. Хотя он на слуху, его читают очень многие, мне кажется он один из самых раскрученых авторов нашего времени. Молодой автор. Который пишет на двух языках - как на русском, так и на белорусском.
И я дошла до него. Решила ознакомится с его творчеством. Т.к. удалось побывать даже на презентации новой книги.
Конкретно про это книгу я узнала , когда увидела буктрейлер на нее на фестивале от "Velcom". Уже по тому ролику, который был снят, я поняла, что без экшена там не обойдется. Хотя беларуская литература и экшен - для меня лично вещи несопоставимые. Были. Прочитав "Мову", я поняла, что есть еще порох в пороховницах у наших писателей. Тех кто живет вместе с нами, и придумывает фэнтези такое, что заставляет над многими вещами задумываться.
Вкратце о сюжете - рассказывается жизнь человека, который является наркодилером, постоянно возит и принимает сам запрещенное вещество. Только вещество это - мова...4167
Аноним30 июня 2015 г.Читать далееВіктар Марціновіч паспрабаваў апісаць словамі тое, пра што ўжо другое стагоддзе крычаць лінгвісты-беларусазнаўцы: МОва памірае, мова чахне, пройдзе не так шмат і мовы не будзе, ці будзе нейкі незразумелы, артэфактны сурагат, які і мовай назваць цяжка.
Спрачацца з гэтым тэзісам даволі цяжка, бо лінгвісты людзі падрыхтаваныя і "жэстачайша" песімістычныя. даказаць нешта ім можна толькі ў дыяпазоне ад "утопія" да "антыўтопія". Не ведаю, ці была такая ідэя з самага пачатку ў Марціновіча, але нешта такое па мозгу прабегла. Спачатку лёгенька так, а потым як мядзведзь ў цырку - грузна і з барабанам на выі.
Але досыць пра лінгвістаў і вечную жалобу, вяртаюся да кнігі.Што не спадабалася:
пафаснасць. Я разумею, што яна ў беларускіх паэтаў і пісьменнікаў засмоктаная разам з малаком маці, але ж пара ўжо адыходзіць ад Быкаўскага драматызму і відавочнага скуголення. Мы народ маленькі, але ж не старчаны, навошта так дэпрэсіўна і настойліва забіваць ўсё магчымае і немагчымае, закідваць смеццем годнасць і пашану да сябе. Так нічога не вырасце.
трагізм. Тут глядзі вышэй, можна толькі дабавіць, што калі нават у параллельным свеце ўтапістаў няма надзеі, спадзявацца на яе жывучась у свеце рэальным - ідыятызм. Тыпічна беларускі пазітыў на фоне татальнага скептыцызму. Дзікасць несусветная.
агульная млявасць і абыякавасць да жыцця, ці хутчэй нейкая дзіцячая наіўнасць калі не сказаць горш. Гісторыя нікога нічаму не вучыць. Любімы інструмент - граблі. Ліст працягніце самі.Што спадабалася:
структура негледзячы на тое, што наратыўная манера не змяняецца ад героя к герою і мне толькі пасля трэцяй часткі стала зразумела, што герояў два, а не два жыцці (до і пасля) аднаго, структура цікавая. Дзеннікавы запіс - фармат, канечне, не новы, але цікавы і багаты на варыяцыі, а тым больш - на эмоцыі.
фармат тут без камментаў: антыўтопія - гэта цукерачны варыянт - кожны ведае, якія цукеркі любіць. Гэтая дакладненька мая.
Увогуле свет мой пасля кніжкі не перакуліўся, беларускасць больш меры не прачнулася, на мову не перайшла. Але зайшло добра.
П.С. кніга на рускай з устаўкамі мовы чытаецця сюрэалістычна крута, толькі той момант, калі размаўляе Элаіза павінен быць таксама на белмове, інакш нешта не складваецца.
Ну і Сярожа казёл. Аддаў кніжыцу, можа і не скончыў бы так...4108
Аноним3 июля 2024 г.Начитавшись отзывов, захлебывающихся от умиления, восторга и восхищения, я ожидал соприкоснуться никак не меньше, чем с шедевром. Увы. Интересная идея, но плохо проработанный сюжет и нелогичное поведение героев вызвали довольно сильное разочарование.
На мой взгляд, книга сильно переоценена.
2569
Аноним13 декабря 2023 г.Мова
Читать далееКнига "Мова" Виктора Мартиновича - это потрясающий литературный шедевр, который заставляет читателя задуматься о трагических событиях прошлого и их влиянии на современность.
Мартинович смело исследует тему катастрофы и человеческого страдания, через развитие сюжета он выявляет сложные отношения между людьми и национальными идентичностями. В книге прекрасно показана трагичность человеческой судьбы, а автор настолько убедительно и эмоционально описывает персонажей, что они кажутся живыми.
Мартинович привносит в свои произведения иронию и глубокое понимание человеческой психологии, заставляя читателя задуматься над философскими вопросами и взглянуть на мир через совершенно иную призму.2883
Аноним14 июля 2021 г.Одноразовый язык
Читать далееОткрываю книгу и читаю аннотацию:
Минск, 4741 год по китайскому календарюЯ думаю ничего себе!?. Очень интересно. Значится, читаю книгу и ничего не понимаю. Потому что время как будто остановилось. Все, что было создано до сегодняшнего дня, существует и в 4741 году. А где летающие корабли, пришельцы, сверхтехнологии будущего, искусственный интеллект? Где?
Начинаю гуглить. И что же я вижу? Ага!, 4741 г. – это по китайскому календарю. Оказывается на самом деле это 2044 год. А книга была издана в 2014 году. На все про все, автор дает 30 лет. Меня немного отпустило)))
Если снять шелуху национализма и гедонизма, зерном книги, из которой прорастают события, станет белорусский язык. Автор именно языку отводит роль определителя страны и народа. Уничтожив язык можно уничтожить народ.
Белорусский язык вне закона. Употреблять язык в устной или письменной форме – запрещено. Язык переходит в ранг наркотика. И тут на арену выходят: тот, кто торгует наркотой (Барыга) и тот кто употребляет (Джанки).
Ничего себе как все завернулось! И что же дальше? А дальше АРМАГЕДДОН!!!!!
Успокаиваемся… не забываем дышать… дышим…Хочу поговорить немного про ценности.
Ценность наркотика:
При повторном чтении одного и того же, мова, конечно, уже не цепляет
А употребив – следует уничтожить, зачем хранить вещь, за которую можно получить смертельный приговорСтоп!. Это что же такое получается!?. Прочел абзац, получил кайф, и все!? Получается какое-то одноразовое использование. Этот наркотик хорош для тех людей, у которых есть проблемы с краткосрочной памятью.
Ценность запрета:
Для большинства людей запрет действует как заманчивое предложение. Если запрещено, значит обязательно нужно попробовать. И конечно же на каждый запрет существует местное сопротивление. Эта книга не исключение. На мой взгляд, грубо работает механизм. Есть альтернатива: тихо-мирно заменяем одни убеждения на другие; прорабатываем возражения и сомнения; «правильно» расставляем акценты; логически обосновываем новые паттерны. Вуаля: черное становится белым, а человек за гроши готов душу продать.Ценность языка:
Ключевым элементом в романе являются запрещенный язык и нарушение территориальных границ. Забыт язык, границы стерты и нет прошлого у народа? Я думаю не все так просто. Не стоит забывать про культурное наследие, традиции, менталитет.Исходя из сказанного можно сделать вывод. Автор показал Мир, в котором меня все бесит и раздражает. Но с другой стороны. В тот момент, когда засядет идея-кракозябра в голову, я веду себя точно также: глупо, нелепо, бессмысленно, вздорно, абсурдно, дико, несуразно, неразумно, бредово и т.д.
Если на происходящее смотреть под таким углом, если автор намерено обостряет конфликт и я не пытаюсь найти смысл там где его нет, тогда автор молодец!2628
Аноним4 мая 2015 г.очень вкусная идея!просто оооочень!
с невероятной любовью в языку, к его красоте и певучести. это, конечно же, привлекает. написано динамично, но без излишеств. по сюжету сказка, но неплохая.
читала на русском языке, чтобы лучше ощущать на контрасте воздействие мовы.)298
Аноним27 февраля 2015 г.Читать далееРанее мною были прочитаны все книги Мартиновича и я был высокого мнения о данном писателе, но книга "Мова" меня очень разочаровала. Первая половина книги мне была интересна, но вот, начиная с третьей части желание читать у меня пропадало. Создавалось ощущение, что данную книгу написал какой-то подросток - уж больно скудная речь героев встречается в книге. Сюжет также был для меня какой-то запутанный и несвязный. Может быть, я просто не любитель фантастики и Мартинович тут ни при чём? Но, после "Сфагнума", который я прочитал взахлеб, "Мову" мне было читать откровенно скучно. Жаль.
2106