Чорны замак Альшанскі

Культавая  беларуская кніга пачалася для мяне ў так бы мовіць "цыфравым" выглядзе.
З улікам таго, што гэта класіка беларускай літаратуры, якая не губляе сваей папулярнасці. На "Чорны замак Альшанскі" напісана шмат прафесійных рэцэнзій, такасама я знайшла навуковыя працы і вырашыла, што мне тут як звыйчайнаму чытачу можна толькі  банальна сказаць:
"мне вельмі сбадабалася, раю ўсім пачытаць, калі вы яшчэ гэтага не зрабілі"...))
І не залазіць у больш падробны разбор, бо ўсе роўна ведаў маіх не хопіць.
Але, калі вы "пачатковыя" чытачы, то кароткія ўводзіны я здольна распавесці.

Галоўны герой Антон Косміч жывець у Мінску, з’яўляецца спецыялістам па сярэдневяковай гісторыі, "неблагім палеографам". Напісаў некалькі гістарычных дэтэктываў.
Ён мае ўладкаванае халасцякае жыццё, якое яго цалкам задавальняе.
Але літаральна ў адзін момант усе змяняецца.
Да яго прыходзіць лепшы сябр Мар'ян Патшынскі, «ларнік  вучоны», адзін з лепшых у краіне знаўцаў архіўнай справы.
І кажа, што яго хочуць забіць. А матывам для забойства служыць кніга, якая ёсць у Пташынскага. Гэта рэдкае выданне 16 ст.

А далей усе па дэтэктыўнаму. Сябра сапраўды памірае, нібыта па натуральных прычынах, але Косміч разумее, што гэта  не звычайная смерць  і вырашае разабрацца.
Галоўны герой пачынае распутваць клубок,які цягнецца ў 17 ст, закручваецца ў часы другой сусветнай вайны, а разбірацца  Антон будзе не без пагроз для жыцця і здароўя.
Ізноў будуць гістарычныя падзеі, уплеценыя ў дэтэктыў, адметная рыса Караткевіча.

Слышал в детстве от родителей, что они читали в каком-то толстом журнале "Дикую охоту короля Стаха". Даже мама пересказывала мне этот исторический триллер) Сам же прочитать не сподобился. Но вот встретил аудиокнигу того же автора. Честно говоря,  детективно-историческая часть меня не очень увлекла, ближе к концу я уже потерял ее нить, запутавшись в именах и временах. Больше интересовало бытописание персонажей, что пили, что ели, что курили и т.д. Полное погружение в ровные застойные времена! Книга однозначно затянута. А так, вполне себе ничего роман). Чтец беларус Деркач шикарно передает лёгким акцентом и интонациями русский беларусский язык и манеру говорить)

Начала читать эту книгу, потому что решила познакомиться с классикой белорусской литературы. Именно эту, потому что пару книг Короткевича читала и мне даже понравилось, тем более это детектив, а я их люблю.
Читала я это как в тумане, не очень понимая, что у них там происходит. Образы совершенно неяркие, вообще никакие, я их постоянно путала и не могла запомнить. Несмотря на всё это задумка была интересная, но вот исполнение очень подкачало, если бы кто-нибудь подправил, могло бы выйти очень даже ничего.
После прочтения книги я решила, что больше к белорусской литературе, а тем более к Короткевичу, по собственному желанию я не притронусь: осадок неприятный остался.

В школьные годы я очень, очень любил Короткевича. И за цельность его личности, и за замах на сотню томов (сотню ведь? точно не помню) с подробным перечнем, что именно он собирался написать, и за сочность и живость белорусского языка, и за атмосферность сюжетов, и за интеллигентность и просветленность персонажей... Поэтому когда захотел сейчас послушать что-то на белорусском языке, то поискал, что есть в сети из его книг, которые я еще не читал. Так вышел на ЧЗА.

Ощущения? Что-то размагнитилось с моего подросткового возраста. Книга слишком многословная для меня нынешнего, длинных диалогов много, движения действия почти нисколько, когда кусочек пропустишь, желания возвратиться и переслушать не возникает... Так или иначе, я продолжаю уважать этого автора и через пару лет, скорее всего, подсуну что-нибудь из его книг своим детям (естественно, на белорусском языке), но сам в ближайшее время что-то у него читать или перечитывать не буду. 3/10.

Маё знаёмства з творчасцю Караткевіча пачалося дзесьці пасля 9 класа. Менавіта тады я выказала для сябе яго як геніяльнага пісьменніка, аднаго з класікаў беларускай літаратуры 20 стагоддзя. Ці ведала я, што ён стане адным з маіх любімых аўтараў? Вядома ж, не. І што зараз? Я, што нарадзілася ў Беларусі ў горадзе на беразе магутнага Дняпра, не магу без натхнення і гонару за свой родны край чытаць творы, у якіх дзіўным чынам апісваецца жыццё за некалькі стагоддзяў да мяне.

Пабываўшы на радзіме Ўладзіміра Сямёнавіча, у Оршы, я паехала адтуль з кнігай у руках, той самая, пра якую зараз апавядаю. Ужо вельмі мяне прыцягнуў артыкул у газеце, дзе казалі пра Альшаны і мясцовы замак. І я не памылілася. Цікавае перапляценне жыцця людзей 20 стагоддзя і сярэдневечнай Беларусі, дэтэктыў з элементамі містыкі (якая на самой справе апынулася плодам уяўлення), каханне ў той час, калі яго зусім не чакаеш - вось тое, што мяне ўразіла. Гісторыя чымсьці падобная з "Дзікім паляваннем караля Стаха" таго ж Караткевіча, але падабенства прасочваецца мінімальна. Хутчэй легенда з'яўляецца асновай для абедзвюх гісторый, але не робіць ні адну з іх плагіатам другой.

А ці траплялася вам калі-небудзь у рукі кніга, дзе аўтар з некаторай іроніях кажа... пра самого сябе! Не? Тады чакайце гэта тут.

Канцоўка ўразіла мяне прама ў сэрца. Вось вам прыклад добрага дэтэктыва - злодзей не той, на каго вы думаеце, а зусім непрыкметны персанаж. Таму, калі вы хочаце незабыўных уражанняў і нестандартнасці - "Чорны замак Альшанскі" вам у рукі. Калі хочаце гістарычны дэтыктыў  - тым больш. Прыемнага чытання!