Беларушчына
Skrim
- 77 книг

Ваша оценка
Ваша оценка
Журналіст і філолаг Сяргей Шапран вядомы сваімі цудоўнымі кнігамі пра беларускіх літаратараў. Яму давялося шчыльна камунікаваць з нашымі цудоўнымі творцамі, што, безумоўна, дапамагло ў стварэнні кніг. Ён выдаў двухтомнік дакументаў пра Васіля Быкава, надрукаваў некаторыя з яго невядомых твораў і кнігу ліставання з Рыгорам Барадуліным. А калі шукаеце прыемную пазітыўную кнігу, то вельмі раю яго зборнік «Беларускі гістарычны анекдот».
Шапран сапраўды многае робіць для таго, каб адкрываць нам беларускіх аўтараў з новых бакоў. У гэтай кнізе сабраныя гутаркі Сяргея Шапрана з Народным паэтам Беларусі Рыгорам Барадуліным, якія вяліся з 1999 па 2010 год. Больш за 10 гадоў шчырых і даверлівых размоў пра жыццё і творчасць паэта, сям’ю, сяброў літаратараў і лёс роднай краіны.
Шапран адзначаў, што Барадулін не вёў сталых дзённікавых запісаў, таму гэтую кнігу можна лічыць унікальнай і прыраўноўваць да мемуараў паэта. Як і ў апошніх паэтычных зборніках Барадуліна, тут шмат напісана пра смерць. Такі ўзрост, калі да сяброў у госці ходзіш не ў кватэры, а на могілкі. Вось і ператварылася кніга ў пэўнае падсумаванне пражытага.
У размовах Барадулін неаднаразова падкрэслівае, што ў Беларусі не адчувае сябе, як дома. Ён, хутчэй, жыве тут, як іншаземец, і адзначае няпростую місію беларускага пісьменніка:
Гэта не перашкаджае паэту любіць родныя мясціны і разам з тым іранізаваць над сваёй краінай:
Такія кнігі — неверагодна каштоўная крыніца інфармацыі пра літаратараў. Тут ёсць факты, якія не сустрэнеш у школьным падручніку. Напрыклад, пра тое, як Барадуліна вербаваў КДБ. Ці як Макаёнак купляў каньяк:
Калі чытала кнігу, то ўяўляла, што гэта гаворыць мой дзядуля. Так жа трошку бурчыць, наракае на моладзь, у дадзеным выпадку на маладых літаратараў, якія лічаць, што гэта яны вынайшлі пісанне вершаў без знакаў прыпынку. Абураецца пагалоўнай амерыканізацыяй усяго навокал. І калі б гэта быў мой дзед, я б сказала яму: «Дзеда, хопіць нудзець». Але да Барадуліна ўсё ж ставішся з пэўным піетэтам. І нават у такім узросце ён не губляе пачуцця гумару і расказвае такія пахабныя вершыкі і анекдоты, ад якіх чырванееш:
Яшчэ адна асоба, якая займае важнае месца ў кнізе, — гэта Васіль Быкаў, якога Барадулін называе выключна геніяльным пісьменнікам. Іх звязвала вельмі блізкае сяброўства, і пра Быкава Барадулін можа гаварыць бясконца. Як, дарэчы, і пра Караткевіча.
Мая вялізная любоў да Рыгора Барадуліна цягнецца яшчэ з дзяцінства. Тады прачыналася цікавасць да беларускай літаратуры і хацелася ў дзіцячай бібліятэцы хапацца за ўсе кнігі адразу. Пашанцавала, што пад руку траплялася добрая літаратура, бо паглынала без разбору ўсё запар. Проза, паэзія, публіцыстыка. Дабралася і да зборнікаў Барадуліна, якія мяне натуральна зачаравалі. З таго часу і нясу ўнутры гэтую любоў і з задавальненнем чытаю ўсё, звязанае з любімым паэтам.

Кніга складзена з гутарак Сяргея Шапрана з Рыгорам Барадуліным якія адбыліся з 1999 па 2010 год. Гэтыя размовы можна разглядаць як кнігу мемуараў Барадуліна.
Нічога не прыўкрашваючы і не прыхарошваючы Барадулін распавядае пра сваё жыццё, пра дзяцінства, гады ва ўніверсітэце, пра адносіны з мамай, са сваімі сябрамі Караткевічам і Быкавым ды іншымі літаратарамі. Акрамя таго Барадулін распавядае шмат смешных гісторый і анекдотаў, дэманструючы добрае пачуццё гумару. Большасць гэтых гісторый і анекдотаў увайшлі яшчэ ў адну кнігу Сяргея Шапрана Сяргей Шапран Беларускі гістарычны анекдот

Былое ўзгадваецца саладзей,
Хрн вялы ўпадзе, як яго не выстаў.
Адно не бывае былых блдзей,
Таксама як і былых кадэбістаў.

Рупліўцам гісторыя на ручніках
Падносіць сама караваі.
Імя Караткевіча будзе ў вяках
Гучаць, як легенда жывая.