Рецензия на книгу

• 

  Аноним1 сентября 2020 г.

  Гэтая кніга самы вядомы паэтычны зборнік Уладзіміра Караткевіча. Яна вытрымала два выданні, што для беларускай паэзіі ўнікальны выпадак. Нейкі іншы прыклад, калі паэтычны зборнік перавыдаваўся ў тым самым годзе я й прыгадаць не магу. І гэта не проста дадрукаванне тыражу, а выхад другога выдання, нават з іншай вокладкай. Што азначае толькі адно – першае выданне знікла з кнігарняў за лічаныя дні.

  Рэдактарам зборніка “Быў. Ёсць. Буду” выступіў сябар Караткевіча Рыгор Барадулін. Ён жа і напісаў прадмову да кнігі, у якой адзначыў: “Вершамі Ты ўваходзіў у літаратуру, вершамі правяраў, як і блізкі па духу Табе Максім Багдановіч, ці “пырснуць іскры з халодных каменняў”. (…) Кнігу паэзіі, якую ўжо не вычытваеш уважліва ў карэктуры, Ты назваў тэстаментна, нібы прадчуваючы сваё развітанне з наступнымі сваімі чытачамі: “Быў. Ёсць. Буду.”

  Такім чынам, гэта не пасмяротнае выбранае, а новая кніга паэта, якую ён сам укладаў і сам даў ёй назву.
  І менавіта ў гэтым зборніку змешчаны найбольш вядомыя, сёння хрэстаматыйныя, вершы Караткевіча і “Быў. Ёсць. Буду…”, і “На Беларусі Бог жыве”, і “Абяцаюць нам новы раскошны дом…”, і “Мова”.

  Значная частка вершаў у кнізе прысвечана гістарычнай тэме, асноўнай тэме ўсёй творчасці Караткевіча. І бадай усе вершы нясуць у сабе акорды патрыятычнага гучання. Але, на дзіва, такая канцэнтрацыя патрыятызму не выклікае раздражнення, магчыма таму, што вершы Караткевіча вельмі драматургічныя, яны ўтрымліваюць не толькі мастацкія вобразы, але і сюжэт, або пачуццёвую напругу. І таму не ўспрымаюцца як маралізатарства, а хутчэй як нейкае важнае адкрыццё, якое для сябе зрабіў аўтар, або як патаемныя яго думкі.

  А ў вершы “Паэт” Караткевіч параўноўвае паэта з бруском, якім точыцца і каса, і меч. Відавочна, гэтак паэт патлумачыў сваё крэда і сваю місію.

  І на папрок, чаму не йдзе ён біцца,
  Чаму ён не падобны да мяча,
  Ён сціпла спіць у нейкай там брусніцы,
  Пакуль тупіцца сталі прыйдзе час.

  10

  1,1K